Δευτέρα 19 Αυγούστου 2013

Ξερά Κουκιά με Ασκολύμπρους

Οι ασκολύμβροι, το κοινότατο στην Κρήτη και όχι μόνο, αγκάθι με το κατακίτρινο άνθος (Scolymus hispanicus), είναι  γνωστή και αγαπημένη νοστιμιά για τους Κρητικούς. Το ασκολύμβρι είναι γνωστό στη Μεσόγειο από την αρχαιότητα.

Ο Θεόφραστος, ο φιλόσοφος και βοτανολόγος του 4ου αι. π.κ.ε. και ο Διοσκουρίδης, συγγραφέας του 1ου αι. μ.κ.ε. που συνέταξε πεντάτομη εγκυκλοπαίδεια για τα βότανα με ιατρικές ιδιότητες και οι δυο τους έχουν σε μεγάλη εκτίμηση το φυτό αυτό, τόσο για τη γεύση του όσο και για τις ευεργετικές για την υγεία -όπως πιστεύουν- ιδιότητές του. Ο Διοσκουρίδης, μάλιστα, συνιστά να ψήνεται, όπως τα σπαράγγια.

Τ’ ασκολύμβρι βασικά φύεται άγριο, ενώ τελευταία άκουσα πως καλλιεργείται πειραματικά, αλλά πουλιέται μόνο στις αγορές της Κρήτης. Φυτρώνει σε λόφους και χωράφια σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, πρέπει όμως να ξέρει κανείς πώς να το μαζέψει δίχως να το καταστρέψει και ποιο μέρος της ρίζας και των νεαρών του βλαστών ξεχωρίζονται και τρώγονται. Εκτός από τους Κρητικούς, ασκολύμβρους τρώνε και οι Ισπανοί, κυρίως σε ανοιξιάτικα μαγειρευτά.

Σύκο γλυκό σαν αμαρτία

Σύκο, το φρούτο που γλυκαίνει το τέλος του καλοκαιριού. Το σύκο είναι εδώ και τουλάχιστον 3000 χρόνια βασικό συστατικό της ανθρώπινης διατροφής. Για τους αρχαίους πολιτισμούς της Μεσογείου αλλά και της Ανατολής, το σύκο αποτελούσε είδος πρώτης ανάγκης.

Το άφηναν συνήθως να ξεραθεί στον ήλιο ή σε κάποιο φούρνο και θεωρείτο σε τέτοιο βαθμό αναπόσπαστο μέρος του τοπικού διαιτολογίου, ώστε ενίοτε αντικαθιστούσε ακόμη και το ψωμί!

Αποξηραμένα σύκα των Μινωιτών, «αναβολικό» των αρχαίων Ελλήνων αθλητών πριν από τους αγώνες, αγαπημένο φρούτο των Αθηναίων πολιτών, με αναφορές στον Αριστοφάνη, το ιερό δέντρο φέρει την πιο γλυκιά απόλαυση του ελληνικού καλοκαιριού.

Πως κατάλαβε ο Λαέρτης ότι επέστρεψε ο γιος του; Ο Οδυσσέας απλώς του θύμισε ότι τού είχε χαρίσει 40 συκιές. Τόση αξία είχε το σύκο, που ήταν αγαπημένος καρπός των βασιλιάδων.

Στην Αρχαία Ελλάδα, αποδιδόταν τέτοια σημασία στον καρπό της συκιάς-όχι μόνο για την διατροφή αλλά και το εμπόριο-ώστε υπήρχαν αυστηρές διατάξεις που ρύθμιζαν την καλλιέργεια του. Επίσης, οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τα σύκα και ως τροφή στους χοίρους και στις χήνες-ιδίως τις τελευταίες.